Het duiveltje in jezelf

In eerdere berichten heb ik al geschreven over het (leren) kennen van jezelf, als basis voor de keuzes die je maakt in je (werkende) leven. Misschien lijkt het dan alsof ik, als Mindful Analyst en coach, mezelf door en door ken en dit continue in de praktijk breng.

Niets is minder waar, ook ik ben 'maar' een mens en het leren kennen van mezelf is een levenslang proces, dat steeds tot nieuwe inzichten leidt. In dit proces word ik regelmatig gehinderd door mijn eigen kritische blik, waardoor ik geneigd ben vooral de minder sterke kantenvan mezelf te benadrukken.

Wie ben ik? - de wezenlijke vraag bij loopbaan(her)oriëntatie

Regelmatig komen er mensen bij me, die op zoek zijn naar een nieuwe baan. Ze missen 'iets', willen 'iets' anders. Maar wat? Vaak hebben ze al diverse zelfhulpboeken doorgeplozen en het inernet afgestruind naar handige hulpmiddelen. Ze doen testen, analyseren competenties, beroepsvoorkeuren, bekijken vacatures en toch komen ze er niet uit. Sterker nog, de chaos wordt alleen maar groter en ze zien door de bomen het bos niet meer.

Mijn ervaring is, dat zo'n zoektocht zich tot dan toe vooral heeft gericht op de vragen "Wat kan ik?' en 'Wat wil ik'. Niet onbelangrijk weliswaar, maar daarmee kom je (nog) niet tot de basis.

De eerste vraag: 'Wat kan ik' is zeker belangrijk op het moment dat je weet wat je wilt: heb je de juiste kennis, ervaring, diploma's competenties in huis om dat doel te bereiken? Of zijn er nog dingen te leren, te ontwikkelen?

Dan eerst maar de tweede vraag beantwoorden 'Wat wil ik?'. Tja, dat is nou net de moeilijkheid, dat weet je juist niet. Het is ook bijna een té grote, té abstracte vraag. Hoe kun je iets willen, waarvan je niet weet dat het bestaat? Hoe kun je iets willen, waarvan je niet weet wat het precies inhoudt? Het aanbod is zo groot, geen wonder dat je het overzicht verliest.

Meestal blijkt dat de vraag 'Wie ben ik?' is overgeslagen, terwijl die van wezenlijk belang is. Want juist daarin ligt het antwoord besloten over welk werk bij je past, van welk werk je energie krijgt, aan welk werk je plezier beleeft.

Als je je diepste kern kent, je inspiratiebronnen, je normen, je waarden, je overtuigingen over hoe jij én de wereld in elkaar (horen te) zitten, je belemmeringen, je identiteit, dan pas kun je erachter komen wie je werkelijk bent. Niet eerder kun je je zoektocht naar een passende baan gericht vervolmaken.

Mijn ervaring is dat dit proces van zelfonderzoek best confronterend kan zijn. Je 'moet' veel dieper in jezelf treden dan je verwacht had of zelfs in eerste instantie bereid was. Toch blijkt uiteindelijk altijd, dat de zoektocht de moeite waard is geweest; je zoekt en vindt een baan, die beter past en die leidt tot meer voldoening en plezier, ik durf zelfs te zeggen: geluk.


En dat willen we toch allemaal?

Carpe Diem

Een paar maanden geleden ben ik, door een ernstige ziekte van mijn moeder, weer eens met m'n neus op de feiten gedrukt: het leven is eindig en helaas niet geheel maakbaar. Onverwachte gebeurtenissen (ziekte, ongeluk) kunnen zomaar ineens een einde maken aan plannen en dromen voor de (verre) toekomst. Je wordt gedwongen ze bij te stellen en niet uit te stellen, want je weet uiteindelijk niet wanneer het is afgelopen.

Dat klinkt heel somber en negatief, maar dat hoeft het niet te zijn. Door je te realiseren dat het leven kort kan zijn en niet totaal naar je hand te zetten is, kun je ook leren om meer bij de dag te leven, te genieten van de grote én kleine dingen die je elke dag meemaakt. Door plannen en dromen niet voor je uit te schuiven, maar er werk van te maken. Acties te ondernemen om ze nu te realiseren en niet 'later als ik groot ben'. Want misschien is er wel geen later.

Door dit zelf weer te ervaren en te beseffen, moest ik vaak denken aan vele mensen die ik in de afgelopen jaren via mijn werk heb ontmoet. Mensen die het eigenlijk niet naar hun zin hebben op hun werk, die tegen heug en meug de uren uitzitten omdat de 'hypotheek toch betaald moet worden'. Die met gouden ketenen aan hun werkgever vastzitten, omdat de arbeidsvoorwaarden toch wel erg goed zijn. Die werken om in de uren daarbuiten 'leuke' dingen te kunnen doen, hun kwaliteiten te benutten, nieuwe energie op te doen. Alle dingen die ze niet kunnen realiseren in hun werk.

Als je je bedenkt hoeveel uren mensen in het algemeen aan hun werk besteden, is dit een sombere situatie. Het is niet zozeer somber om te beseffen dat het leven eindig is, maar wel om te realiseren dat je dat leven niet invult met dingen waar je blij van wordt.

En zoals gezegd, het leven is niet geheel maakbaar: op ziekte en ongeluk heb je geen invloed. Waar je wél invloed op hebt is hoe je dit leven (en in ieder geval je werkende leven) op aarde invult, welke acties je onderneemt, welke kansen je ziet én pakt. Ik geloof erin dat elk mens de kracht en kwaliteiten in zichzelf heeft om die stap te zetten. Een stap naar een (werkend) leven dat recht doet aan je ambities, behoeften, kwaliteiten: aan je echte 'ik'.

En ja, er zijn genoeg gedachten en factoren, die drempels kunnen opwerpen, die je aan het twijfelen brengen of je het roer wel om kan gooien. Maar bedenk dan ook hoe je later op je leven terugkijkt op het moment dat het afgelopen is: zou het niet jammer zijn als je spijt hebt van de dingen die je NIET gedaan hebt?

Mijn pleidooi is om af en toe eens een stap op de plaats te maken in dit hectische bestaan en jezelf de vraag te stellen: doe ik wat ik graag zou willen doen? Kan ik wel genieten van het hier en nu? Kan ik de dag wel plukken? Of denk ik steeds aan straks, als alles anders en beter zal zijn?

Carpe Diem, want 'straks' en 'later' zijn onbetrouwbare concepten.